ქშწკგს პროსოპოგრაფია

ფაქტები

რეგისტრირებული ფაქტები41039

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა, რომ მთავრობამ თბილისის მაზრის ორად გაყოფა გადაწყვიტა. ყაზახ-ბორჩალოსგან ერთი დამოუკიდებელი მაზრა შეიქმნებოდა, რომელსაც ცალკე მაზრის უფროსი და გამგე ეყოლებოდა. რადგან თბილისის მაზრა ძალიან დიდი იყო და ერთი ადამიანი ვერ ახერხებდა ყველა მაზრაზე ეზრუნა, ეს გადაწყვეტილება ძალზედ დროული იყო.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტის გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა სტატია, რომლის თანახმად მთავრობამ თბილისში ახალი თეატრის აშენება გადაწყვიტა, რის გამოც არსებული საზაფხულო თეატრი უმოქმედოდ დარჩებოდა, რაც მოსახლეობის ნაწილის გულისტკივილს გამოიწვევდა. ასევე წარმოდგენილია რედაქციის აზრი, რომ საზოგადოებას მწიგნობრობა ცხოვრებას ყურით „აყურებინებს“, თეატრი კი თვალით, ამიტომ სასურველი იქნებოდა ვინმეს ეშუამდგომლა მთავრობასთან და „საზაფხულო თეატრი“ ქართულ-სომხური წარმოდგენებისთვის დაეთმოთ.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 12 მარტს თბილისის სათავადაზნაურო ბანკის ზედამხედველმა კომიტეტმა ილია ჭავჭავაძესთან ერთად ბანკის წლიური ანგარიში დაამტკიცა.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 11 მარტს მარი ბროსემ ილია ჭავჭავაძის „კაცია-ადამიანის?!“ ფრანგულად თარგმნა დაამთავრა.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტის გაზეთი „ივერია“ იუწყება, რომ სამზრუნველო საბჭოს წევრთა გადაწყვეტილებით სასწავლებლებში დამხმარე წიგნად დანიშნეს საყმაწვილო წიგნი „დედა ენა“ შედგენილი იაკობ გოგებაშვილის მიერ. ეს გადაწყვეტილება ნათლად მიანიშნებს იმაზე, რომ სამზრუნველო საბჭოს წევრებზე ზეგავლენა ვეღარ მოახდინეს იმ პირებმა, რომლებიც ხელს უშლიდნენ ადგილობრივ ენაზე წარმართულიყო სწავლა სასწავლებლებში.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტის გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა სტატია გლეხსა და ბატონს შორის ურთიერთვალდებულებაზე, რომლის თანახმად საქართველოში გლეხს, რომელიც ბატონისგან სახნავ-სათესად მიწას აიღებს და დაამუშავებს ვალდებულება აკისრია, რომ აღებული მოსავალი ბატონს გაუნაწილოს. ბატონი ვალდებულია გლეხს გაუწიოს საჭირო დახმარება, იქნება ეს სამუშაო იარაღები, დასათესი მარცვლეული, თანხა თუ სხვა რამ, რომ ორივე მათგანმა მიიღოს მონაწილეობა მოსავლის მოყვანაში. ასევე, წარმოდგენილია იტალიისა და საფრანგეთის მაგალითები, თუ როგორი სახის ხელშეკრულებას დებს ბატონი და გლეხი და რა მოვალეობა აკისრიათ თითოეულ მათგანს.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა 1876 წლის ერთი დღის ცხოვრებისეული ისტორიის მეორე ნაწილი სათაურით „აღმწერელი შემოდის არც თუ ვაჭართან, არც თუ ჩინოვნიკთან“. ისტორიის ავტორის ფსევდონიმია „ანჩისხატისუბნელი“.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტის გაზეთი „ივერია“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით იუწყება, რომ თბილისის პედაგოგიურ ინსტიტუტთან არსებობდა ოთხკლასიანი სასწავლებელი, რომელიც 4 წელია ფუნქციონირებდა. მთავრობის დადგენილებით ყველა სასწავლებელში ადგილობრივ ენაზე უნდა ესწავლათ ბავშვებს, აღნიშნულ სასწავლებელში კი მეოთხე წელს დაიწყეს ქართული ენის სწავლება, ისიც ისეთმა პედაგოგებმა, რომლებმაც გამართულად თავად არ იცოდნენ ქართული ენა და ეს თავისთავად ცუდად აისახებოდა მომავალი თაობის განვითარებაზე და ცოდნაზე.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტის გაზეთი „ივერია“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით იუწყება, რომ გასულ სექტემბერს ქალაქ გორში გახსნეს სასწავლებელი „საოსტატო სემინარია“ სადაც სასოფლო სასწავლებელთათვის უნდა მოემზადებინათ მასწავლებლები, თუმცა სამწუხაროდ არა ქართულ ენაზე, რაც არსასიამოვნო ფაქტი იყო. ამასთან გორში არსებულ დაწყებით სასწავლებელში ისეთი პედაგოგები ასწავლიდნენ ქართულს, რომლებმაც თავად არ იცოდნენ გამართულად ქართულად მეტყველება, რაც საერთოდ არ წაადგებოდა ახალგაზრდა თაობის ცოდნის გაღრმავებასა და განვითარებას.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 10 მარტის გაზეთი „ივერია“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით იუწყება, რომ სასწავლებლების ახლად დანიშნულმა დირექტორმა შემოდგომა-ზამთარში მოახდინა თიანეთისა და ახალციხის სასწავლებლების რევიზია, რომლის დროსაც აკრძალა ქართული ენის სწავლება. გარკვეული დროის შემდეგ ქართულის სწავლება აღადგინეს და საჭირო წიგნებიც გაგზავნეს ხსენებულ სასწავლებლებში.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტის გაზეთი „ივერია“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობითი იუწყება, რომ ერთ-ერთმა თავადიშვილმა გაუგზავნა თხოვნა რეალური სასწავლებლის დირექტორს, მისი შვილისთვის არ ესწავლებინათ ქართული ენა, რაც ამტკიცებდა, რომ შვილების აღზრდისთვის სულ უბრალო ჭეშმარიტებაც კი ვერ გაითავისა ქართველმა ხლხმა და მათ მომავალს მშობლები უმახინჯებდნენ მცდარი და მახინჯი გადაწყვეტილების მიღებით.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა „თბილისის უწყებებში“ გამოქვეყნებული წერილი, რომელშიც პედაგოგებმა თავიანთი აზრი დააფიქსირეს განათლების საკითხთან დაკავშირებით. ერთ-ერთმა წერილმა განსაკუთრებული ყურადღება მიიქცია, არა მარტო მოსახლეობისა, არამედ მმართველი პირებისა. ამ წერილის მთავარი აზრი იყო, რომ განთლების წყობილება, რომელიც პირველადი ცოდნის მისაღებად დედა ენის შესწავლას უარყოფდა, ამით ახალ თაობას ჩაგრავდა და ახშობდა მათ განვითარებას, ამდაბლებდა და სიღარიბისკენ მიჰყავდა ისინი, მიუხედავად იმისა, რომ სასწავლებლები მშვენივრად იყვნენ მოწყობილნი და გამართულნი, საჭირო განათლებას ვერ აძლევდნენ მომავალ თაობას.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტის გაზეთი „ივერია“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით იუწყება, რომ თბილისისა და ქუთაისის გუბერნიების გლეხკაცობის ძირითადი ხარჯი ფოsტის ფული იყო. ამ პერიოდში ქუთაისსა და თბილისის გუბერნიებში სულ 171 241 კომლი ოჯახი ცხოვრობდა, რომელთაგან სახელმწიფო წლიურად 450 416 მანეთსა და 83 კაპიკის იღებდა.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 10 მარტის გაზეთ „ივერიაში“ დაიბეჭდა განცხადება, რომ იყიდებოდა ნიკოლოზ ბარათაშვილის ლექსები, შექსპირის „მეფე ლირი“ და ზურაბ ნაზარის ძე ანტონოვის თზულებანი შემდეგ მისამართებზე: თბილისში, გრიქუროვის წიგნის მაღაზიებსა და „ივერიის“რედაქციაში; ქუთაისში, ანტონ ლორთქიფანიძის ბიბლიოთეკაში; გორში, ფარნაოზ ნათიევისას და ახალციხეში ალექსეევ-მესხიევისას.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 10 მარტს ილია ჭავჭავაძემ ივანე მაჩაბელს, დავით ჩუბინაშვილსა და ალექსანდრე ცაგარელს პეტერბურგში შეუთვალა „ივერიისთვის“ მასალები მიეწოდებინათ.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 10 მარტს ილია ჭავჭავაძემ ვასილ მაჩაბელს პეტერბურგში შეუთვალა, მისთვის გაზეთის დასაბეჭდი ქაღალდი შეეძინა.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 10 მარტს ილია ჭავჭავაძემ ვასილ მაჩაბელს პეტერბურგში „ივერიის“ პირველი ორი ნომერი და წერილი გაუგზავნა, თან შეუთვალა, გაზეთები ივანე მაჩაბლისა და დავით ჩუბინიშვილისთვისაც გადაეცა.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის სტატია „კავკასიის სამეურნეო საზოგადოების გამო“ და ნარკვევის „ცხოვრება და კანონი“ მეორე ნაწილი გამოქვეყნდა.

1877

ტიპი: ნასამართლეობა

1877 წლის 6 მარტს გაზეთ “დროებაში” გამოქვეყნდა ინფორმაცია ივანე ჯაბადარის, მიხეილ ჩიკვაიძის, გრიგოლ ჟდანოვიჩის, სტეფანე ყანდაშევის, ალექსანდრა ქიქოძის, ეკატერინე გამყრელიძის, ალექსანდრე და ბარბარე ციციანოვების შესახებ, რომელთაც უკანონო საზოგადოების შექმნა, აკრძალული წიგნების გამვრცელება და მკვლელობის განზრახვა ბრალდებოდათ. საქმე სენატში 22 თებერვალს განიხილებოდა.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 6 მარტს გაზეთ „დროებაში" დაიბეჭდა ნიკოლოზ ნიკოლაძის სტატია „ივერიის" პირველი ნომერი.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 3 მარტის გაზეთ „ივერიის“ ცნობით თებერვალში დაიბეჭდა უილიამ შექსპირის ტრაგედია „მეფე ლირი“ თარგმნილი ქართულად ილია ჭავჭავაძისა და ივანე მაჩაბლის მიერ.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 3 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა სტატია, რომელშიც გაზეთის მიზანს აკრიტიკებენ და თავად გაზეთის სახელს „უგემურსა და უფხოს“ უწოდებენ.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 3 მარტის გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა წინასიტყვაობა თუ რა მნიშვნელობა ჰქონდა ჟურნალ-გაზეთების გამოცემას საზოგადოების აზრის, რწმენის, გრძნობისა და გემოვნების განვითარებაში, რომ გაზეთების სხვადასხვა შინაარსი დამოკიდებული იყო ქვეყანაში არსებულ სხვადასხვა გარემოებაზე. კერძოდ, გაზეთ „ივერიის“ მთავარი მიზანი სამეცნიერო ცნობების, საქართველოს მოქალაქეებისა და უცხო ქვეყნის მოქალაქეთა ცხოვრებაზე დაკვირვება და მათი გაზეთის მეშვეობით გავრცელება იყო.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 3 მარტის გაზეთი „ივერია“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით იუწყება, რომ 1-ელ მარტს ფინანსთა სამინისტრომ, თბილისის საადგილმამულო ბანკის ზედამხედველობის კომიტეტს ბანკის წესდებულების ცვლილებაზე თანხმობა განუცხადა.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 3 მარტის გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით გამოქვეყნდა განცხადება, რომ მარტიდან გამოდის თბილისში ქართული საპოლიტიკო და სალიტერატურო გაზეთი „ივერია“. დამტკიცებული პროგრამა რედაქციას ნებას აძლევს იქონიოს გაზეთში შემდეგი განყოფილებანი: 1) კორესპონდენციები, საქართველოს, რუსეთისა და უცხო ქვეყნების შესახებ, 2) სამეცნიერო განყოფილება, 3) სხვადასხვა სახის პროზაული ნაწარმოებები, 4) კრიტიკა და ბიბლიოგრაფია, 5) ფელეტონი, 6) სასამართლოს მატიანე, 7) სხვადასხვა გაზეთების ნაამბობი, 8) კერძო პირთა განცხადებანი და საჭირო ცნობათა სქემა.